Redakcja VETO
Drugiego grudnia 1938 roku, wicepremier i minister skarbu Eugeniusz Kwiatkowski ogłosił 15-letni plan gospodarczy.
Plan, rozłożony na etapy, sięgał do 1954 roku:
- okres I (1939-1942) – rozbudowa sektora zbrojeniowego;
- okres II (1942-1945) – rozwój transportu: sieci drogowej i kolejowej, sieci mostów, przemysłu samochodowego, kolejowego i lotniczego;
- okres III (1945-1948) – rozwój rolnictwa: melioracja, rozwój edukacji w rejonach wiejskich;
- okres IV i V (1948-1954) – wyrównywanie różnic w poziomie życia w różnych regionach kraju.
Perspektywę rozwoju gospodarczego Kwiatkowski przedstawił podczas posiedzenia sejmu: Już kilkakrotnie w historii odrodzonej Polski udowodnione zostało w sposób niewątpliwy, że przy koncentracji woli kierowniczej, przy koncentracji pieniędzy i programu, powstają dzieła wielkie i montujące siłę moralną, polityczną i materialną Polski. (…) Okres I więc obejmuje lata 1939-1942, przy czym zadaniem naczelnym będzie dalsza rozbudowa potencjału obronnego. Produkcja ta ma osiągnąć w tym okresie najwyższą doskonałość techniczną i eksportową.
(…) W okresie II, obejmującym lata 1942-45, dominować winno zagadnienie komunikacyjne. Koleje, mosty, drogi bite, drogi wodne śródlądowa i kanały, dalszy skok w rozbudowie Gdyni, motoryzacja i lotnictwo cywilne, produkcja samochodów – oto podstawowe cele drugiego okresu.
W okresie III – w latach 1945-48 – sama logika celów narzuci nam nowe potrzeby, które zamykają się w dwóch słowach: oświata ludowa i rolnictwo… w tym właśnie 3-leciu należałoby skoncentrować największe środki materialne na rozbudowę szkolnictwa wiejskiego – powszechnego i zawodowego, na meliorację, na usprawnienie obrotu produktami rolnymi, na spotęgowanie i zróżnicowanie produkcji rolnej. Cegła, cement i żelazo w budownictwie wiejskim, maszyna w uprawie i produkcji – oto naczelne hasło tego okresu wsi polskiej, pozbawionej młodych analfabetów.
(…) Okres IV miałby wysunąć hasło: urbanizacja i uprzemysłowienie Polski. W tym okresie skoncentrowałyby się wielkie inwestycje miejskie, zagadnienia kultury i oświaty najwyższego rzędu, zagadnienia zdrowotne w miastach, a przede wszystkim ostateczna polonizacja struktury miast polskich…
(…)Wreszcie, w okresie V, sięgającym roku 1954, dominowałaby akcja o ujednolicenie struktury i dynamiki gospodarczej w Polsce. Byłby to okres walki o zatarcie granic pomiędzy Polską A i Polską B”.
Kwiatkowski zdawał sobie sprawę, że realizacja długofalowych planów, zwłaszcza w niestabilnej sytuacji politycznej w Europie, może natrafić na poważne trudności: “Oczywiście, że przedstawiony schemat działań ma sens ekonomiczny tylko jako linia kierunkowa i programowa. Życie jest bardziej skomplikowane od wszelkich, jaśniejszych nawet wypracowań na dalszą metę”.
Miał rację, 1 września 1939 roku rozpoczęła się wojna z Niemcami.
Podziękowanie dla Historii na każdy dzień.
